Ngày nay, thế giới cũng như Việt Nam đang chứng kiến sự phát triển bùng nổ của các nghiên cứu thuộc ngành công nghệ sinh học. Các phương pháp và kỹ thuật mới áp dụng trong các ngành y sinh học sẽ dần thay thế các kỹ thuật cũ hiện còn đang được sử dụng trong nhiều phòng thí nghiệm và bệnh viện. Một trong những kỹ thuật hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ sinh học phải kể đến là kỹ thuật chip sinh học (còn gọi là Gen-Chip, DNA-Chip, Biochip) được ứng dụng hiệu quả trong chẩn đoán bệnh.

Chip sinh học được xem là thành tựu khoa học kỹ thuật của thế giới trong việc ứng dụng công nghệ nano vào lĩnh vực chẩn đoán y khoa. Các chip sinh học này như các phòng xét nghiệm thu nhỏ, đủ khả năng thực hiện đồng thời hàng trăm, thậm chí hàng ngàn phản ứng xét nghiệm sinh hoá khác nhau. Tiến bộ này giúp các nhà nghiên cứu có những công cụ mới để khám phá những quy trình sinh hóa phức tạp xảy ra bên trong tế bào, đồng thời giúp tiết kiệm thời gian và giảm chi phí cho người bệnh.

Với mục tiêu làm chủ được công nghệ sản xuất chip sinh học trên nền DNA microarray; sản xuất được các bộ chip sinh học đạt tiêu chuẩn chất lượng của sinh phẩm chẩn đoán in vitro - IVD; đồng thời ứng dụng được các bộ chip sinh học này vào chẩn đoán bệnh trên lâm sàng. Nhóm nghiên cứu Công ty TNHH MTV Nhà máy Công nghệ sinh học và thiết bị y tế đã thực hiện dự án: “Nghiên cứu sản xuất chip sinh học trên nền DNA microarray để chẩn đoán một số bệnh ở người”.

Sau 3 năm thực hiện, dự án đã nghiên cứu và phát triển thành công Biochip chẩn đoán Thalassemia với tên thương mại “BIMEDCHIP® Thalassemia Detection Kit” với độ nhạy và độ đặc hiệu chẩn đoán đạt 100% được kiểm định bởi Viện kiểm định Quốc gia Vắc xin và Sinh phẩm y tế; Phát triển thành công Biochip chẩn đoán đa hình gen kháng thuốc Clopidogrel với tên thương mại “BIMEDCHIP® Cardiovascular Drug PGx Testing Kit” với độ nhạy và độ đặc hiệu chẩn đoán >97%. Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu còn phát triển thành công Biochip chẩn đoán Mycobacteria không lao với tên thương mại “BIMEDCHIPÒMTB/NTM Detection Kit” với độ nhạy và độ đặc hiệu chẩn đoán >98%.

Việc nghiên cứu chế tạo chip sinh học vừa có ý nghĩa khoa học, vừa có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc. Nó không chỉ đem lại lợi ích to lớn về mặt kinh tế mà còn là một phương pháp hữu hiệu để sàng lọc các bệnh lý di truyền như: lao, ung thư, bệnh truyền nhiễm… đang là một trong những vấn đề ngày càng trở nên bức thiết cho nền y học Việt Nam. Chip sinh học được xem là một trong những công cụ hiện đại và hiệu quả nhất ứng dụng trong chẩn đoán bệnh của thế kỷ XXI.

Nguồn: Báo cáo đề tài (Mã số: 01/2017/CNC-HDKHCN) tại Cục Thông tin KH&CN quốc gia.