Hiện nay, công nghệ cấp đông được ứng dụng phổ biến trong bảo quản thủy sản nhằm đảm bảo sự an toàn và chất lượng của thủy sản khi cần bảo quản dài ngày. Có nhiều phương pháp cấp đông khác nhau như cấp đông bằng phòng lạnh, tủ gió cưỡng bức, cấp đông nhanh IQF, cấp đông tiếp xúc (tấm bản), tủ đông tầng sôi, tủ âm sâu. Tuy nhiên, các phương pháp này còn tồn tại một số nhược điểm như tiêu hao năng lượng lớn, chi phí đầu tư cao hay thời gian cấp đông lâu,…
Để khắc phục những nhược điểm trên, nhóm nghiên cứu Viện Cơ điện Nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch đã thực hiện đề tài: “Nghiên cứu công nghệ, thiết kế chế tạo hệ thống cấp đông nhanh trực tiếp bằng chất tải lạnh lỏng, ứng dụng trong chế biến một số loại thuỷ sản”.
Hệ thống thiết bị cấp đông siêu tốc bằng chất tải lạnh lỏng do nhóm đề tài thiết kế, chế tạo bao gồm tổ hợp máy lạnh nén trục vít công suất 115 kW, cụm tháp giải nhiệt kết nối với buồng cấp đông dạng tan trụ nằm ngang chứa 12m3 chất tải lạnh lỏng là một loại dung môi đặc chủng, với các thông số nhiệt vật lý và trạng thái ổn định ở điều kiện nhiệt độ lạnh sâu đến - 40oC. Hệ thống được điều khiển và kiểm soát nhiệt độ chất lỏng với các thông số của quá trình hoàn toàn tự động bằng hệ PLC trung tâm. Quá trình chạy xả lạnh từ nhiệt độ môi trường xuống nhiệt độ làm việc -35oC thời gian chỉ hết 6 giờ 45 phút.
Hiện tại hệ thống cấp đông của nhóm đề tài đã được lắp đặt và vận hành thử nghiệm tại Công ty cổ phần Bá Hải (KCN Hòa Hiệp, huyện Đông Hòa, tỉnh Phú Yên), qua quá trình thử nghiệm thực tế cho thấy bên cạnh hiệu quả duy trì chất lượng sản phẩm cấp đông, công nghệ cấp đông bằng chất tải lạnh lỏng còn tiết kiệm năng lượng, giúp giảm chi phí trong sản xuất.
Công nghệ chế tạo hệ thống thiết bị cấp đông siêu tốc bằng chất lỏng còn được đánh giá là công nghệ có tiềm năng phát triển để nhân rộng mô hình, ứng dụng cho các mặt hàng nông thủy sản chủ lực của Việt Nam, giúp giảm chi phí năng lượng trong khi vẫn đảm bảo chất lượng sản phẩm, từ đó giảm chi phí sản xuất, nâng cao sức cạnh tranh cho doanh nghiệp.
Nguồn: Báo cáo đề tài (Mã số: ĐTĐL.CN- 38/17) tại Cục Thông tin KH&CN quốc gia.