Nhiêu liệu Ankan là một thành phần quan trọng trong các nhiêu liệu dễ cháy như xăng, nhiêu liệu máy bay, dầu, thậm chí là trong một quả bom tự tạo. Nhưng nó là chất rất khó phát hiện thấy và hiện chưa có một loại máy quét cầm tay nào có thể ‘phát hiện” được chất khí dễ cháy không mùi, không màu này.

Tuy nhiên, các kỹ sư nghiên cứu tại Trường Đại học Utah đã phát triển thành công một loại vật liệu sợi quang cho các máy quét cầm tay để có thể phát hiện ra sự hiện diện của chất khí Ankan dù ở mức rất nhỏ để từ đó có thể đưa ra cảnh báo sớm đối với các loại rò rỉ trong ống dẫn dầu, trên máy bay, chất liệu nổ dạng lỏng mà kẻ khủng bố mang theo.

Phát minh này của nhóm nghiên cứu do giáo sư Ling Zang, giảng viên tại Trường Đại học Utah đứng đầu, đã được công bố trên tạp chí điện tử của Hội Hoá học Hoa Kỳ (ACS - American Chemistry Society).

Hiện nay, chưa có một máy cảm biến hóa học đủ nhỏ, có thể cầm tay để phát hiện chất khí Ankan. Cách duy nhất để phát hiện chúng là sử dụng một loại thiết bị kích thước lớn bên trong phòng thí nghiệm.

Zang cho biết: “Thiết bị này không hề nhỏ như chiếc điện thoại. Nó là một dụng cụ rất to lớn và nặng. Hãy tưởng tượng việc bạn cố gắng để phát hiện sự rò rỉ từ một cái van khí hoặc trong các đường ống dẫn. Khi đó bạn cần phải dùng một dụng cụ nào đó mà có thể cầm tay được”.

Chính vì vậy, nhóm nghiên cứu của Zang đã phát triển thành công một loại sợi phức hợp (fiber composite) gồm hai sợi nano truyền các electron từ sợi này đến sợi kia. Theo Ben Bunes, nghiên cứu sinh sau tiến sỹ, Khoa Chế tạo và Nghiên cứu Vật liệu, Trường Đại học Utah, cho biết: Đây là hai vật liệu có sự tương tác tốt với nhau bởi có các electron truyền từ vật liệu này sang vật liệu kia. Khi phát hiện có sự hiện diện chất Ankan, nó sẽ “giữ” lại giữa hai vật liệu, ngăn chặn việc truyền electron giữa hai sợi nano.

Mới đây, các kỹ sư chế tạo tại Công ty triển khai kết quả nghiên cứu thuộc Trường Đại học Utah đã thiết kế thành công mẫu máy dò cầm tay đầu tiên với một chuỗi 16 vật liệu cảm biến để có thể xác định được nhiều loại chất hóa học bao gồm cả chất nổ. Loại vật liệu phức hợp mới này sẽ được hợp nhất thành các dãy cảm biến phát hiện chất khí Ankan. Họ dự kiến sẽ đưa thiết bị này ra mắt thị trường trong khoảng một năm rưỡi nữa.

Nguồn: NASATI