Trong khoảng thời gian từ năm 2009 đến năm 2014, nhóm nghiên cứu tại Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam do PSG.TS. Nguyễn Vũ Việt dẫn đầu, đã thực hiện đề tài: “Hoàn thiện công nghệ thiết kế, chế tạo hướng dẫn lắp đặt và quản lý vận hành bơm thủy luân cải tiến phục vụ cấp nước cho các tỉnh miền núi phía Bắc và Tây Nguyên”. Đề tài này tiếp nối kết quả nghiên cứu của đề tài cấp Bộ (CB01): “Nghiên cứu, xây dựng một số mô hình đồng bộ cấp nước sinh hoạt và sản xuất Miền núi (Bơm va, Bơm thủy luân cải tiến..)”.

Nước là một trong các yếu tố thiết yếu để duy trì sự sống của con người và các loài động, thực vật. Việc đưa nước đến đúng nơi người dân sinh hoạt, canh tác lại càng cần thiết. Cấp nước cho các tỉnh miền núi phía Bắc và Tây Nguyên đã và đang được Chính phủ, các Bộ, ngành đặc biệt quan tâm. Đặc thù của các tỉnh này là có diện tích đất canh tác nông nghiệp và trồng trọt lên đến hàng nghìn ha, nhưng việc canh tác phụ thuộc vào nguồn nước mưa, diện tích canh tác có thể mở rộng thêm nhưng lại thiếu nước tưới, trong khi lưới điện chưa đến được với các khu vực này. Sử dụng bơm thủy luân là giải pháp ưu việt để đưa nước từ sông suối lên vị trí sinh hoạt và trồng trọt. Tuy nhiên, để nâng cao hiệu suất, mở rộng phạm vi làm việc, cần phải nghiên cứu tính toán tỉ mỉ về mặt lý thuyết, kết hợp với thực tế thử nghiệm để kiểm nghiệm lý thuyết. Cùng với điểm mới cải tiến ổ lăn, làm kín, bạc… tăng thời gian sử dụng kết hợp với quá trình lắp đặt, quản lý vận hành, bảo dưỡng hợp lý, đã đưa đến kết quả sử dụng bơm thủy luân cải tiến hơn trước rất nhiều.

Bơm thủy luân cải tiến của Đề tài CB01 đã phát huy hiệu quả trong việc cấp nước phục vụ nông nghiệp nông thôn miền núi. Tuy nhiên, sản phẩm này được sử dụng chưa nhiều, còn bộc lộ một số nhược điểm cần khắc phục ngay như: Độ bền các ổ chưa cao dẫn đến tuổi thọ chung của tổ máy thấp, ổ bi treo phía trên thì phụ thuộc rất nhiều vào độ kín nước; Hiệu suất hoạt động của bơm thủy luân còn thấp do sử dụng loại tua bin hướng trục có mẫu cánh đã cũ; Bơm thủy luân thông thường chưa đáp ứng được diện tích tưới có yêu cầu đặc biệt: Nơi diện tích có yêu cầu cột áp, lưu lượng lớn; bơm thủy luân khi đã hỏng thường hỏng nặng do chưa được lắp đặt, quản lý vận hành, bảo dưỡng tốt.

Một số kết quả nổi bật của nghiên cứu:

- Đã hoàn thiện công nghệ thiết kế chế tạo, lắp đặt và thử nghiệm bơm thủy luân cải tiến BHL20-6A

- Đã hoàn thiện công nghệ thiết kế bơm thủy luân cải tiến 30-6A

- Đã hoàn thiện công nghệ thiết kế, chế tạo, lắp đặt BHL cải tiến 40-6A

- Đã hoàn thiện công nghệ thiết kế, chế tạo, lắp đặt BHL cải tiến 60-6A

- Đã hoàn thiện công nghệ thiết kế, chế tạo, lắp đặt BHL cải tiến 60-6A

- Đã hoàn thiện công nghệ thiết kế, chế tạo, lắp đặt BHL cải tiến 60-12A

- Đã hoàn thiện tính toán kiểm tra làm kín ổ bi để nâng cao tuổi thọ của 5 loại bơm tua bin cải tiến

- Đã sản xuất 5 bộ khuôn mẫu đúc

- Đã sản xuất 5 tổ máy mẫu cho mỗi loại bơm cải tiến

- Đã sản xuất mới 21 tổ máy Bơm thủy luân cải tiến cho 5 loại

Sau khi thử nghiệm tại Lạng Sơn, Hòa Bình, Tuyên Quang, Quảng Ninh, Điện Biên, kết quả cho thấy bơm BHL20-6A có hiệu suất tua bin tăng 3%, khả năng làm kín ổ bi tốt hơn, ổ hướng dưới thao tác tháo lắp và thay thế nhanh hơn. Thiết bị vận hành tốt, phù hợp với điều kiện địa hình.

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu của Đề tài (Mã số 11274/2015) tại Cục Thông tin Khoa học và Công nghệ Quốc gia.

Nguồn:  N.P.D (NASATI)