Nhiều sản phẩm ấn tượng đã được trưng bày tại Ngày hội STEM 2018 với tên gọi “Chạm o o o o – Touch o o o o” được tổ chức tại Đại học Khoa học Tự Nhiên (ĐHKHTN) (Đại học Quốc gia Hà Nội) ngày 13/5/2018 thu hút hàng trăm học sinh, phụ huynh tham gia. Ngày hội STEM 2018 đã mang đến cơ hội thực hành những thí nghiệm thú vị và thách thức khả năng sáng tạo của học sinh nhằm giải quyết những vấn đề của thời đại 4.0.

Sự kiện này được tổ chức hằng năm trong khuôn khổ ngày hội KH&CN Việt Nam theo sáng kiến của Tạp chí Tia sáng (nay là Ấn phẩm Tia sáng của báo Khoa học và Phát triển, Bộ KH&CN) và Liên minh Giáo dục STEM dưới sự bảo trợ của Bộ KH&CN.

Chuỗi hoạt động giúp học sinh “Chạm vào CMCN 4.0”

Cách mạng công nghiệp 4.0 đang tác động sâu rộng đến mọi mặt của đời sống xã hội và từng cá nhân, tạo ra những cơ hội và thách thức to lớn về đổi mới sáng tạo, đổi mới công nghệ. Trong số các tiêu chuẩn nền tảng để đánh giá mức độ sẵn sàng cho nền sản xuất trong tương lai được dẫn dắt bởi cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0), thì các yếu tố về phát triển nguồn nhân lực và đổi mới sáng tạo công nghệ của Việt Nam vẫn còn thấp hơn so với nhiều nước.

Nhiều chuyên gia công nghệ cho rằng, nếu không tập trung vào đổi mới sáng tạo và đào tạo nguồn nhân lực, Việt Nam sẽ không thể “nhảy tắt” lên đoàn tàu CMCN 4.0. Do vậy, cần phải đổi mới sáng tạo, đổi mới giáo dục và đào tạo ngay theo hướng giúp người học “học cách học” suốt đời chứ không chỉ là “dạy kiến thức” và sẽ phải đạt được các mục tiêu giúp trẻ thích và học cách học, học cách hiểu, làm việc và hợp tác với mọi người, hiểu về những vấn đề phức tạp và xử lý những vấn đề phức tạp, xử lý được những rủi ro.

Giáo dục STEM giúp đáp ứng được những đòi hỏi đó. Với chủ đề “chạm vào CMCN 4.0”, ngày hội STEM sẽ giúp các em học sinh bắt đầu tập “học cách học”, học cách giải quyết vấn đề thông qua các thực hành, thực nghiệm công nghệ mới của thời đại 4.0 như in 3D, trí tuệ nhân tạo, lập trình robot tự hành, thực tế ảo,…

Ngày hội STEM cũng là cơ hội duy nhất cho các em học sinh được tham quan, thực nghiệm tại phòng lab hiện đại của trường ĐHKHTN như phòng Thí nghiệm của Trung tâm Nano và Năng lượng – là phòng thí nghiệm hiện đại nhất Việt Nam hiện nay, phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia Enzyme và protein, phòng thí nghiệm trọng điểm phân tích phục vụ kiểm định môi trường và an toàn thực phẩm.

Tại ngày hội STEM năm nay có 2 hoạt động lớn dành cho học sinh bao gồm: Labtour (thăm các phòng thí nghiệm của Đại học Khoa học Tự nhiên và thực hành một số thí nghiệm nhỏ); Lớp học STEM (trải nghiệm một số tiết học định hướng STEM: lập trình, robot, hóa học vui, toán học ứng dụng…).

Nhiều thí nghiệm khoa học đã được trình diễn ngay tại Lễ khai mạc ngày hội STEM 2018.

 Bên cạnh đó, nhiều hoạt động tự do dành cho học sinh được tổ chức tại khu vực trưng bày. Tại đây, nhiều trường như Trưng Vương, Olypia, Tạ Quang Bửu, Chuyên Hưng Yên, An Dương, Đại học KH&CN, Cao đẳng nghề công nghệ cao Hà Nội,… giới thiệu nhiều sản phẩm khám phá khoa học như: giải mật mã, makey makey (chơi nhạc cụ với trái cây), nhiễm điện do cọ sát, ống ma thuật, vẽ tranh bằng con lắc đơn, xây dựng mô hình gỗ Kapla, cân bằng trong thế giới tự nhiên, xe robot tự hành, bong bóng xà phòng, kim loại chạm nước, bộ sản phẩm smart school, nhà rông Tây Nguyên, kính thực tế ảo, đồ chơi bắn bóng, robot biết đi từ bìa trưng bày một số sản phẩm như mô hình hệ mặt trời, các thiết bị tự động hóa, máy in 3D, máy vẽ,….

Cũng tại khu vực trưng bày, các em học sinh còn được trải nghiệm một số hoạt động như tập làm index, làm đồ tái chế, làm xe bóng bay, làm con rối, làm thí nghiệm vui, xem trình diễn robot xếp rubic, đặc biệt là xem một số thí nghiệm về chất nổ,….

Song song với các hoạt động dành cho học sinh là hoạt động dành cho phụ huynh và giáo viên bao gồm: bài giảng đại chúng; Hội thảo cho giáo viên và cha mẹ học sinh,…

Phát động Cuộc thi Tìm hiểu Bảng Tuần hoàn các nguyên tố hóa học

 GS.TS Nguyễn Văn Nội – Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng trường ĐHKHTN cho biết: Ngày hội STEM là một sáng kiến của Tạp chí Tia sáng (nay là Ấn phẩm Tia sáng của báo Khoa học và Phát triển, Bộ KH&CN) và Cộng đồng Giáo dục STEM dưới sự bảo trợ của Bộ KH&CN. Qua 3 lần tổ chức trước đây, ngày hội này đã cho thấy sức lan tỏa cao và tác động tích cực đến nhận thức của xã hội về giáo dục KH&CN.

GS.TS Nguyễn Văn Nội bày tỏ tin tưởng ngày hội STEM sẽ là cơ hội tuyệt vời để các thầy cô, các em học sinh được tiếp cận phương pháp dạy và học tiên tiến, các kiến thức khoa học đỉnh cao theo một ngôn ngữ đơn giản trực quan sinh động. Các em sẽ được trải nghiệm những thí nghiệm khoa học, mô hình toán học, mô hình robot, trải nghiệm thiết kế và chế tạo…Bên cạnh đó, học sinh sẽ được tham quan các bài giảng đại chúng với những chủ đề thú vị, hấp dẫn liên quan đến trí tuệ nhân tạo hoặc an toàn, vệ sinh thực phẩm; thực phẩm biến đổi gen, hay trực tiếp tham gia các lớp học trải nghiệm hấp dẫn.

Đặc biệt, năm 2019 được UNESCO chọn là năm Quốc tế kỷ niệm Bảng Tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Sự phát triển của Bảng Tuần hoàn các nguyên tố là một trong những thành tựu quan trọng nhất trong khoa học và thống nhất khái niệm khoa học, có ý nghĩa rộng lớn trong Thiên văn, Hóa học, Vật lý, Sinh học và các ngành khoa học tự nhiên khác.

Nhằm hưởng ứng sự kiện trên, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên sẽ triển khai Cuộc thi tìm hiểu Bảng Tuần hoàn các nguyên tố hóa học cho đông đảo các bạn học sinh tên toàn quốc trong đó tập trung chủ yếu vào đối tượng học sinh THPT.

 Phát biểu tại ngày hội STEM 2018, Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc cho biết: với chủ đề ngày hôm nay là “Chạm o o o o – Touch o o o o”, sẽ giúp các em học sinh bắt đầu tập “học cách học”, học để hiểu biết và học để làm việc. Đây là lần thứ 4 Bộ KH&CN bảo trợ cùng với các đơn vị tổ chức xây dựng và tổ chức ngày hội STEM. Đồng thời, Thứ trưởng Phạm Công Tạc bày tỏ mong muốn với triết lý và tư tưởng của STEM sẽ ngày càng được phổ cập trong thế hệ trẻ của Việt Nam. Điều này cũng phù hợp với thông lệ quốc tế, và các nước công nghiệp phát triển. Điểm đặc biệt của sự kiện lần này là sự kiện được tổ chức ở trường ĐHKHTN, đây lá cờ đầu của cả nước trong lĩnh vực khoa học tự nhiên với đội ngũ cán bộ trình độ cao và trang thiết bị nghiên cứu hiện đại. Nơi đây đã đào tạo ra nhiều nhà khoa học, nhiều nhà quản lý nổi tiếng của Việt Nam. Lần này các em học sinh sẽ có cơ hội được tiếp xúc với các phòng thí nghiệm, gặp gỡ các thầy cô, những nhà khoa học nổi tiếng hiện đang làm việc tại trường ĐHKHTN. Thứ trưởng Phạm Công Tạc cho biết.

Đặc biệt, tại ngày hội STEM 2018, Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc đã chính thức phát động cuộc thi tìm hiểu Bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học với nội dung chính là đưa học sinh trải nghiệm các thí nghiệm hóa học được lồng ghép kịch có nội dung liên quan tới Bảng Tuần hoàn các nguyên tố hóa học.